Diabet - Gizli şekere dikkat

Konu: Diabet - Gizli şekere dikkat 19/1/2008, 00:43

DİABET - GİZLİ ŞEKER
Ömür boyu süren bir rahatsızlık olan diyabet, bugün dünyada 200 milyon kişinin hastalıgı.
Her yıl 10 milyon kişinin diyabetli nüfusa katıldıgı tahmin ediliyor ve bu nedenle Dünya Saglık Örgütü'nce (WHO) bir numaralı mücadele edilmesi gereken hastalık olarak isimlendiriliyor.
Hasta sayısının 2020'de 250, 2030'da 366 milyon olması bekleniyor.
Türkiye'de gizli şekerle birlikte 6 milyon diyabetli bulunuyor.
Dünya Diyabet Günü'nün bu yılki sloganı; "Herkes için diyabet bakımı". Tüm dünyada çok sayıda kişi diyabeti oldugunun farkında degil. Türkiye'deki diyabetlilerin de 1.5 milyonunun hastalıklarının farkında olmadıgı bildiriliyor. Diyabet, müdahale edilmediginde körlük, kalp ve damar hastalıkları, felç, böbrek yetmezligi ve sinir sisteminde tahribata yol açabiliyor. Avrupa'da 20 yaş üstü körlük nedenleri arasında birinci sırada yer alan diyabet, ABD'de de yılda 90 bin kişinin ayagının kesilmesine neden oluyor.
Türkiye'nin öncelikli sorununun gizli şeker oldugunu kaydeden Türk Diyabet Vakfı Başkanı Prof. Dr. Temel Yılmaz, ülkemizdeki diyabet hastalarının yarısının (3 milyon kişi) gizli şeker hastası oldugunu söyledi.

Sinsi bir hastalık
Diyabetin çok sinsi giden bir hastalık oldugunu vurgulayan Prof. Yılmaz, "Diyabetin en az 10 - 15 yıl arasında gizli şeker dedigimiz bir süreci var. Bu süreç, eger iyi gözlenmezse hasta tarafından atlanıyor. Görüyoruz ki bu süreçte de diyabet organ hasarı yapıyor. Eger diyabet gizli şeker döneminde kontrol altına alınabilirse, hasta diyabet ortaya çıkmadan uzun yıllar non-diyabetik olarak hayatını sürdürebilir" diye konuştu.
"Diyabetin önlenebildigi tek dönem gizli şekerdir" diyen Prof. Yılmaz, gizli şekerin saptanması için önce bir açlık kan şekeri incelemesi yaptırılması gerektigini söyledi.

Sinirlilige dikkat
Gizli şekerin, şeker düşmesiyle ortaya çıktıgını belirten Prof. Yılmaz, en önemli belirtisinin ögün aralıgını kısaltması oldugunu söyledi. Ögün aralıgının gizli şekerlilerde 2 - 2.5 saat olduguna dikkat çeken Yılmaz, "Bu nedenle ögün öncesi şiddetli açlık yaşarlar. Ögün saatleri yaklaştıgında tahammülsüz olur ve çok hızlı yerler. Sinirlilik, soguk terleme, baş agrısı, halsizlik, yorgunluk, fenalık hissi görülür" dedi. Yılmaz, pek çok hastanın sinirlilik nedeniyle önce psikiyatra başvurduguna işaret ederek şöyle devam etti:
"Gizli şekeri olan kişilerde yemek öncesi ve sonrası kişilik degişiklikleri olur. Bu nedenle önce psikiyatra, sonra bize gelen hastalar var. Gün içinde ani hipoglisemi yani şeker düşmeleriyle kişide tatlı krizi oluşur. Agır bir yemekten sonra uyku hali olur. Bunların hepsi gizli şekerin ön belirtileridir. Eger beklemediginiz anda biri ani tepki gösterir, bagırır çagırırsa hipoglisemik olabilir. Bunlar yemek yedikten sonra yarım saat, 1 saat içinde tamamen degişir."

Trafik kazalarının nedeni
Yapılan araştırmalar, trafik kazalarının önemli bir kısmının arkasında gizli şeker oldugunu gösteriyor. Uzun yolda uyuyan şoförler genellikle mola yerinden ayrıldıktan 1 - 2 saat içinde uyuyor. Bu, gizli şeker yani reaktif hipoglisemilerde uyuma saatidir. Ramazanda trafik kazalarının önemli bir bölümü oruç açılmadan 2 - 3 saat öncedir."

Diyabetli, ayaklarına özen göstermeli

"Diyabetlilerin günlük bakımlarına daha çok önem vermeleri gerekir" diyen Dr. Tahir Haytoglu da hastaların özellikle ayaklarına özen göstermesi gerektigini söyledi. Damarlarda oluşan kan dolaşımı bozuklugu nedeniyle ayaklarda çeşitli sorunlar görüldügünü anlatan Dr. Haytoglu, "Diyabete baglı sinir hasarları, ayaklarda his kaybına neden olabilir. Ayrıca ayaklarda zamanla biçim degişikligi de meydana gelebilir. Bu degişim yerlerinde, yaralar ve ayak ülserleri ortaya çıkabilir. Ülserler çok çabuk iltihaplanarak ciddi sorunlara yol açabilir" dedi.
Haytoglu, sık tuvalete çıkma, agız kurulugu, hızlı kilo kaybetme, halsizlik ve çabuk yorulmanın diyabeti düşündürecek başlıca şikâyetler oldugunu ifade ederek şu noktalara dikkat çekti:
Aşagıdaki bulgularda doktora başvurun:

Deride renk degişiklikleri
Bölgesel ısı artışı
Ayakta ve bilekte şişlik
Bacaklarda agrı
Yavaş iyileşen yaralar
Tırnakta mantar enfeksiyonu veya batık
Nasır ve deride çatlakların oluşumu

Hastalara öneriler
Hiçbir şikâyet olmasa da rutin olarak yılda en az bir kez bir göz muayenesi yaptırın, 6 ayda bir diş hekimine başvurun.
Ayak parmak araları, kasık bölgesi, koltuk altları, kadınlarda meme altındaki bölge, mantar ve deri enfeksiyonları için en zayıf yerlerdir. Bu bölgeleri temiz ve kuru tutun, her gün renk degişikligi olup olmadıgını kontrol edin.
Düzenli banyo yapın, sonrasında vücudu iyice kurulayın, ciltte kuruluk oluşuyorsa, nemlendirici krem kullanın.

Konu: Geri: Diabet - Gizli şekere dikkat 26/1/2008, 01:21

Diabet, Şeker hastalığı

Şeker hastalığ genelikle endüstri ülkelerinde görülen bir rahatsızlık olup, 1994 verilerine göre Almanyada 4 milyon diabet hastası bugün 7 milyona ulasmıştır. Bunun 6,5 milyonunu Tip 2 veya Yaşlılık diabeti olarak bilinen diabet olup, genelikle 40 yaşından sonra ortaya çıkan türdendir. Bununda % 20?si insulin iğnesi vurulmaktadır. Tip 1 ise diabeti ise çocukluk, gençlik veya ilk olğunluk devrelerinde ortaya çıkar ve ilerler. Diabet pankreas rahatsızlığı nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur.

Pankreasın insulin salğılayan langerhals hücrekümelerinin (langerhans istets) tahrip olarak görevinin yapamaz halle gelir. Başka hastalıklarda diabette sebep olabilir ve bunların başında uzun süre kortison alama, sürekli idrar söktürücü ilaçlar (diüretika) alma, gelişmek için hormon hapları alma gibi sebepleri sayabiliriz.

Diabetin belirtileri: oldukce sık idrar yapma (poliuri), aşırı susuzluk çekme (polidipsi) iştahsızlık nedeniyle zayıflama, hastalığın başlanğıcında çok aşırı açlık hissetme, döğülmüş gibi dermansız-, yorğun- ve kuvvetsiz hissetme, ağız kuruması ve geçeleri baldır kramplarını sayabiliriz.

Diabet hastalarında bazı hastalıklarda ortaya çıkabilir ve bunların başında: iyilesmesi çok uzun süren yaralar özeliklede ayak ve baldırlarda, görmebozuklukları, sinirlerin tahrip olması, nedeniyle ayaklarda karıncalanması, kalpenfaktürüsü ve cinsel ikdıdarsızlık ortaya çıkabilir. Sağlıklı bir insanın aç karnına kanındaki glukoz oranı 70-110 mg/dl iken , şeker hastalarında bu en az 126mg/dl?dir.

Konu: Geri: Diabet - Gizli şekere dikkat 26/1/2008, 01:24

Diyabet, cinsel sağlığı olumsuz etkiliyor

İSTANBUL (İHA) - Diyabette uzun bir süre kan şekerinin yüksek olması, büyük ve küçük damarlar ile sinirleri tahrip ediyor ve bu tahribat hangi organda ise ona ait sorunlar görülüyor.

Diyabetin cinsel sağlık üzerinde oluşturduğu bu etki, kadınlarda vajinal kuruluk, cinsel isteksizlik ve enfeksiyonlara neden olurken, erkeklerde daha çok impotans yani cinsel güçsüzlüğe yol açıyor.

Daha çok kalıtım ve hormonsal bozukluklarla ortaya çıkan ve önemli bir sağlık sorunu olan diyabetin görülme sıklığı giderek artıyor. Özellikle son yıllarda kalorili, şekerli ve yağlı yiyeceklerin fazla tüketilmesi bu artıştaki en önemli neden olarak gösteriliyor. Uzun yıllar kontrol edilmeden devam eden diyabette diğer komplikasyonlara paralel olarak cinsel sorunlar da gelişebiliyor. Ancak diyabetin yarattığı cinsel sorunların yaşam kalitesini düşürmesine izin vermemek mümkün. Türkiye Diyabet Vakfı Başkanı Prof. Dr. Temel Yılmaz, diyabette cinsel sağlığı korumanın yolları ve yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi. Tip 1 veya Tip 2 diyabetin kadınlarda seksüel hayatı fiziksel olduğu kadar ruhsal açıdan da etkilediğini ifade eden Prof. Dr. Yılmaz, "Diyabette libido ve cinsel fonksiyonun her ikisi birden etkilenebilir. Özellikle diyabetin neden olduğu kilo artışı başta olmak üzere bir takım fiziksel değişikliklerin kadınların cinsel hayatında bir takım olumsuzluklar yarattığı söylenebilir" dedi.

Ancak bu sorunların büyük çoğunluğunun basit önlemler veya tedavilerle düzeltilebildiğini kaydeden Yılmaz, "Özellikle iyi glisemi ayarı, bunun gibi birçok sorunu ortadan kaldırıyor. Bizim toplumumuzda kadınlarda diyabetin cinsel sağlık üzerine olan etkisi, erektil disfonksiyon yani sertleşme güçlüğü yaşayan erkeklere göre daha az dile getirilmekte ve irdelenmekte olmasına rağmen sorun hiç de azımsanacak ölçüde değildir" diye konuştu.

Diyabetin kadınlarda en sık neden olduğu cinsel sorunlardan bahseden Prof. Dr. Yılmaz,

"Diyabetin kadınların cinsel sağlığı üzerinde yarattığı en önemli etki, enfeksiyonlardır.

Vajinal enfeksiyonlar ve üriner sistem enfeksiyonlarına diyabetik kadınlarda, özellikle kan şekerinin yüksek olduğu dönemlerde daha sık rastlanıyor. Vajinal enfeksiyonlar, sıklıkla mantar enfeksiyonları kaşıntı, akıntı ve cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olmakta fakat tedaviye iyi yanıt vermektedirler" şeklinde konuştu. Bir diğer önemli sorunun da vajinal kuruluk olduğunu belirten Yılmaz, "Nöropati bazı kadınlarda cinsel ilişkiyi ağrılı kılıyor ve isteği azaltıyor.

Diyabetik kadınlardaki gebe kalma korkusu da cinsel isteksizlik meydana getiren bir diğer neden. Bir de kan şekerinin yüksek düzeyde olması kadınların enerjisinin azalmasına, kadının kendisini sürekli yorgun ve halsiz hissetmesine neden oluyor ve bu durum da cinsel aktiviteyi zorlaştırıyor" dedi.

NE TÜR TEDBİRLER ALINABİLİR

İdrar yolu enfeksiyonları idrarda bulanıklık, kanlı idrar, yanma hissi ve sık idrara çıkma gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir jinekoloğa baş vurmak ve enfeksiyonu tedavi etmek gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Yılmaz, "Vajinal kurulukta su bazlı kayganlaştırıcıların kullanılması kuruluğun giderilmesinde etkili olur. Ayrıca hormon replasmanları veya hormonal kremler özellikle menapoz dönemindeki kadınlarda libidonun arttırılması, vajinal elastikiyeti ve kayganlığı düzeltmekte rol oynar. Kadınların bu sorunların üzerine gitmeleri ve basit önlemlerle giderilecek sorunların, cinsel yaşamlarını olumsuz etkilemesine izin vermemeleri gerekir" tavsiyesinde bulundu.

Diyabetin erkekler üzerindeki komplikasyonlarına da değinen Yılmaz, "Bunlar arasında en az tartışılan ve diyabetik erkeklerin hekime başvuru nedenleri arasında hemen hemen en son sıralarda yer alan sorun ise cinsel organ sertleşmesindeki yetersizlik yani iktidarsızlık. Bu sorunun tıp dilindeki karşılığı 'impotans veya erektil disfonksiyon'. Diyabetik olmayan bireylerde de ilerleyen yaşla beraber cinsel aktivitede bir yavaşlama olduğunu belirten uzmanlara göre, tüm impotans nedenlerinin yüzde 40'ının nedenini diyabet oluşturuyor" dedi. Diyabetli bireylerde impotans sıklığının da arttığını ifade eden Yılmaz, "Örneğin tüm diyabetli erkeklerin yaklaşık üçte birinde impotans yakınması vardır. İmpotans sıklığı yaş ilerledikçe, artış gösterir. Örneğin 50 yaşını aşmış diyabetik erkeklerin yarısında, 70 yaşının üzerindekilerin yüzde 70'inde impotans görülür"

Prof. Dr. Yılmaz, diyabetiklerde impotansın bu kadar sık görülmesinin nedenleri ise şöyle açıkladı:

"Öncelikle belirtmek gerekir ki hekimlere başvuran impotanslıların üçte birinde, nedenin tamamen psikolojik olduğu saptanmıştır. Çoğu zaman diyabetin impotansa neden olma olasılığının yüksek olduğunun bilinmesi, kişiyi hiç bir organik neden yokken bile psikolojik olarak olumsuz etkileyerek, cinsel ilişkide sorunlara yol açabilmektedir. Penisteki sertleşme, bireyin psikolojisiyle çok yakından ilişkilidir. Stresin yoğun olduğu veya dikkatin başka alanlarda çok yoğunlaştığı zamanlarda sertleşme gerçekleşmeyecek veya bir cinsel ilişkiyi sürdürecek süre ve düzeyde olamayacaktır. Psikolojik faktörler dışında kontrolsüz diyabetin neden olduğu yaygın damar ve sinir hasarı, vücuttaki tüm organlar gibi cinsel organları da etkiler. Damar sisteminin bozulması sonucu, sertleşmede en önemli faktörlerden biri olan penise kan akımının gelmesi engellenir. Bundan başka sinir sisteminde gelişebilecek bir harabiyet sonrası damarlar penise yeterli kan getirse bile, bu kanın penis içinde hapsedilerek sertleşmenin devamını sağlayamaz".

SORUN ORGANİK YA DA PSİKOLOJİK KÖKENLİ OLABİLİR

Diyabetik bireylerdeki impotansın temel nedenini, kan şekerinin kontrol altında tutulmamasına bağlı gelişen penis damarlarında ve penisin sinir sistemindeki bu gibi hasara bağlayan Yılmaz, "Biz buna organik impotans diyoruz. Yapılması gereken ilk şey, sorunun psikolojik veya organik olup olmadığının ayırt edilmesidir. Bunu tespit etmek de bir hayli basittir. Diyabeti olsun veya olmasın organik bir sorunu olmayan tüm erkeklerde, gece özellikle sabaha karşı uykuda kendiliğinden sertleşmeler gerçekleşir. Gecede yaklaşık 4 - 5 defa oluşan bu sertleşmeler, psikolojik nedenli impotanslarda kaybolmamıştır. Birey, cinsel ilişki sırasında yetersizlikten yakındığı halde, gece oluşan bu sertleşmelerde herhangi bir sorun yoksa, olayın tamamen psikolojik olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu gece sertleşmeleri kaybolmuşsa impotansın organik kaynaklı olduğu düşünülmelidir" şeklinde konuştu. Organik kaynaklı olan impotanslarda sorunun, hormonal düzensizliklerden mi, penis damarlarından veya sinirlerinden mi, yoksa her ikisinin de ortak etki göstermesinden mi ileri geldiğinin yapılan bazı tetkiklerle kolayca anlaşılabildiğini ifade eden Prof. Yılmaz, "Bunu belirlemek, uygulanacak tedavi için de büyük önem taşıyor. Bunların dışında yüksek tansiyon, mide ülseri, bulantı-kusma, kan yağlarındaki yüksekliği düzeltmek ve depresyon veya hipertansiyon tedavisi için kullanılan bazı ilaçların ve alkolün de sertleşme sorununa ve cinsel güçsüzlüğe neden olacağı göz önünde bulundurulmalıdır" dedi.

Diyabetlilerde impotans tedavisi için üç seçenek vardır:
"Yalnızca psikolojik faktörleri düzeltmek ve impotansa neden olabilecek ilaçları kesmek, bu seçeneklerin başında geliyor. İkinci sırada ise ilaç tedavisi var. Cinsel ilişki öncesi, penis içine ereksiyonu sağlayan ve devam ettiren maddeler enjekte edilmesi, erektil disfonksiyon tedavisinde önemli bir basamaktır. Bu ilaçlar ilişkiden yaklaşık 30 dakika önce yapılırsa etkisini 30 ile 45 dakika devam ettirebilmektedir. Bu ilaçların tek sakıncası ise enjeksiyon için kullanılan bazı preparatların, penis dokularında bozukluklar yapabilmesi ve bazen ereksiyonun istenmeyecek kadar uzun sürmesidir. Son yıllarda cinsel ilişkiden yarım saat önce alınması halinde, etki gösteren tabletler ülkemizde de yaygın olarak kullanılıyor. Ancak bu ilaçların özellikle diyabetik hastalardaki etkinliği ve olumsuz etkileri henüz net olarak aydınlatılmış değil".
Diyabetten kaynaklanan cinsel ilişki güçlüğü ve sertleşme sorunu tedavisindeki son seçenekte ise cerrahi yöntemlerin yer aldığını ifade eden Prof. Dr. Yılmaz, sözlerini şöyle tamamladı:

"İlaç tedavisinden cevap alınamayan kişilerde uygulanan bu tedavi, penis içine cerrahi operasyonla, cinsel ilişkiyi sürdürebilecek sertliği gerçekleştiren protez yerleştirilmesi esasına dayanıyor. Bu protezler ise çok basit, fleksibl bir yapıda olabileceği gibi gereğinde tıpkı ereksiyonu taklit eder gibi, yalnızca cinsel ilişki sırasında penisi sertleştirme özelliği gösteren nitelikte de olabiliyor".

Konu: Geri: Diabet - Gizli şekere dikkat 26/1/2008, 01:26

Şeker Hastalığı Kör Ediyor

Şeker hastalığının süresi arttıkça gözde hasar yapma riski de artıyor. Şeker hastalığı iyi kontrol edilmemiş hastalar da bu risk daha da yükseliyor.Şeker hastalığının göz sağlığı üzerindeki Memorial Hastanesi Suadiye Tıp Merkezi Göz Hastalıkları Bölümü?nden Op. Dr. Olcay Şahin anlattı.

Diyabet, insulin eksikliğine veya etkinliğinin azalmasına bağlı kan şekerinin yükselmesiyle (hiperglisemi) karakterize bir hastalıktır. Göz de dahil olmak üzere birçok organda hasar yapabilir. 20 ile 65 yaş arasındaki insanlarda görülen en sık körlük nedenidir.

Kaç çeşit diyabet vardır?
İki çeşit:
İnsuline bağlı diyabet, tip 1 olarak da bilinmektedir. Sıklıkla 10 ile 20 yaşları arasındaki insanlarda gelişmesine rağmen, daha yaşlı insanlarda da ortaya çıkabilir.
İnsuline bağlı olmayan diyabet, tip 2 olarak da bilinmektedir ve sıklıkla 50 ile 70 yaş arasındaki insanlarda gelişir.

Hangi hastalar göz açısından risk altındadır?
Şeker hastalığının süresi arttıkça gözde hasar yapma riski artmaktadır. Şeker hastalığı iyi kontrol edilmemiş hastalar daha yüksek risk altındadır. Bununla birlikte, iyi bir metabolik kontrol gözde hasar yapma riskini ortadan kaldırmamaktadır. Ayrıca, hamilelik, hipertansiyon, böbrek hastalığı ve anemi varlığı şeker hastalarında göz tutulumunu kötü yönde etkileyebilmektedir.

Gözde ne gibi hasar yapmaktadır?
Katarakt, diyabeti olanlarda olmayanlara oranla daha sıklıkla ve daha genç yaşlarda oluşmaktadır. Ayrıca, görme sinirini etkileyebilir ve göz kaslarında felçlere yol açarak paralitik göz kaymasına (şaşılık) yol açabilmektedir.

Diyabetin en önemli komplikasyonu retina tutulumudur. Retinada ödem (su tutulması ), kanama odakları ve yeni damarlanmaya yol açabilmektedir. Bu yeni oluşan hassas damarlar da kanayarak göz içi kanama ve retina dekolmanı oluşturabilmaktedir.

Hastalığın daha ileri evrelerinde de glokom (göz içi basıncının artması ) oluşabilmektedir. Hastalık ve komplikasyonları tedavi edilmezse körlükle sonuçlanabilmektedir.

Hastalar hangi şikayetlerle doktora başvurur?
Hastalarda, genelde yavaşca ilerleyen görme azalması olabileceği gibi ani görme kayıpları da olabilir. Bununla birlikte, hastaların gözlerinde hasar başlamasına karşın görmeyle ilgili hiçbir şikayetleri olmayabilir. Bu da, şeker hastalarının muayenelerinin, diyabet uzmani ile birlikte göz doktoru tarafından yapılmasının önemini göstermektedir. Erken teşhis ve tedavi ve sık kontrollerle birçok diyabetli hastada ciddi görme kayıpları engellenebilmektedir.

Teşhis için yapılan tetkikler nelerdir?
Retinadaki hasarın belirlenmesi ve tedavinin planlanması için fluorescein anjiografisi yapılmaktadır.

Burada, hastanın kolundaki bir damardan boyayıcı bir madde verilerek göz filmleri çekilmektedir. Bu tetkikin göze hiçbir zararı yoktur. Nadir durumlarda, hastalarda kusma, bulantı ve kaşıntı olabilmektedir. Yan etki olarak, deri ve idrar bir gün boyunca sarıya boyanır ve kendiliğinden geçer.

Retina tutulumunda tedavi nedir?
Tedavi, çoğunlukla lazerle yapılmakta ve ana hatlarıyla ikiye ayrılmaktadır. Birincisi, retinada yeni oluşan damarların gerilemesini sağlayacak şekilde lazer yapılarak göz içine kanama, retina dekolmanı ve glokom oluşması engellenir. Çoğu hastada istenilen sonuc elde edilmekle birlikte, bazen yapılan etkin lazer tedavisine rağmen bu komplikasyonlar oluşabilmektedir.

İkincisi, maküla denilen görme merkezinde ödem (su toplanması ) olan hastalarda ödemi azaltmak veya yok etmek için yapılan lazer tedavisidir. Tedaviyi takiben ödem kaybolsa veya azalsa bile görme artmayabilmektedir. Bunun için, bu lezyonlar ne kadar erken tedavi edilirse, görme o kadar iyi düzeyde kalmaktadır. Bununla birlikte, tedavi sonrası görmenin daha iyileştiği veya daha kötüleştiği de olmaktadır.

Lazer tedavisine rağmen göz içine kanama, retina dekolmanı ve glokom olan veya makula ödeminin devam ettiği durumlarda vitrektomi ameliyatı yapılmaktadır. Günümüzde vitrektomi ameliyatlarıyla başarılı sonuçlar elde edilmektedir.

Nelere dikkat edilmelidir?
Diyabetik hastalar görmelerinde azalma olmasını beklemeden göz doktoruna muayane olmaları gerekmektedir. Erken evrede tespit edilen lezyonlar daha etkin ve güvenli bir sekilde tedavi edilebilmektedir.

Kan şekeri düzeyi, hipertansiyon, kolesterol düzeyi ve diğer önemli tetkiklerin de şeker hastalığınızla ilgilenen doktor tarafından kontrol altında tutulması gerekmektedir.